Հարցազրույց

Հարցազրույց պարսիկ, արդեն մեր ընկեր Մարիամի հետ, ով մեզ պատմեց Իրանի, կենցաղի, խոհանոցի մասին:

Գործնական Քերականություն

Վարժ. 101

Բոլորը  վախացել էին: Տիեզերանավը մխրճվում էր երկնքի մեջ: Վախից բոլորը բղավում էին:

Տիեզերանավը անսարք է,- ասում էր ուղևորներից մեկը:

Կողքի նստած մարդը քնել էր, և ոչինչ չէր լսում: Ուղևորը վախից սկսեց բղավել և լացել, իսկ կողքի քնած մարդը, այդ ձայներից արթնացավ: Եվ հարցրեց.

-Ին՞չ է եղել: Ինչո՞ւ ես լացում:

-Արդեն մխրճվում ենք երկնքի մեջ, ինչպե՞ս չլացեմ:

-Ամեն ինչ լավ կլինի, մի մտածիր: Կոչ եմ անում պահպանեք հանգստություն, որպեսզի անխափան թռիչք լինի:

Ուղեկցորդները օգնում էին ուղևորներին, և հանսգտացնող դեղեր էին տալիս: Դժվար, բայց հաջող ճանապարհորդություն եղավ:

Վարժ. 102

Աղջկա մազերը գնալով ավելի էր երկարում:

Պարանը այնքան ձգեցին, որ պատռվեց:

Աղքատ տղամարդը ուզում էր հարստանալ:

Խեղճ ու կրակ թափառականը, հօգնել էր թափառականի թշվառ կյանքից:

Տոնածառը զարդարել էին տարբեր գույներով:

Անձրևից հետո դուր եկավ տարբեր երանգների ծիածանը:

Վարժ. 103

Ամառվա փուշը՝ ձմեռվա նուշը:

Բարեկամ կորցնելը հեշտ է, թե՞ գտնելը դժվար:

Դուրսը՝ քահանա, ներսը սատանա:

Գիտունին գերի եղիր, մի եղիր անգետին սիրելի:

Իր աչքի գերանը չի տեսնում, ուրիի աչքի շուղն է տեսնում:

Վարժ. 104

Դժգույն-գունատ, անպոչ-պոչատ, անկուռ-կտնատ (անթև), անքուն-, անքուն-քնատ ,անգլուխ-գլխատ:

Վարժ. 105

Նա սրում էր թուրը:

Մսրա Մելիքին չհաջողվեց Դավթին իր սրի տակով անցկացնել:

Առանց աղի ուտելիքը անհամ է:

Նա աղի արցունք էր թափում:

Մարտը գարնան առաջին ամիսն է:

Մարտի դաշտում թեժ պայքար էր ընդհանում:

Միամիտ ձեռքս ընկավ որդի կծած խնձորը:Իմ որդին իմ հպարտությունն է:

Վարժ. 106

Մեր  բակը

Մեր բակը…Մեր բակ ասելով, միանգամից ողջ մանկությունս աչքիս առջև է գալիս: Մանկություն` մեր կյանքի ամենաերջանիկ, ամենաուրախ ու անհոգ ժամանակահատվածը` լցված արցունքներով ու ժպիտներով, որոնք որ չեմ կարող մոռանալ ողջ կյանքիս ընթացքում: Ա~խ,ինչքան եմ կարոտել այդ ժամանակները,երբ չեինք մտածում ոչ մի բանի մասին,մեզ միայն հետաքրքրում էր այն,թե ինչ խաղանք ու ինչպես զվարճանանք:Երբ չէինք ճանաչում ինքներս մեզ ու շրջապատող աշխարհը տեսնում էինք պայծառ գույներով, վառ երանգներով:

Մեր բակը մյուս բոլոր բակերի նման է: Մեր բակը շատ մեծ է ու գեղեցիկ: Շրջապատված է երկու կողմից ծառերով, մանավանդ թթենիներով: Հիշում եմ մանուկ ժամանակ խաղընկերներիս հետ բարձրանում էին այդ ծառերի վրա: Ուշադրություն չեինք դարձնում մեր ծնողների զայրույթը:

Հիմնականում բակում խաղում ենք՝ գործնագործ, վալեյբոլ, յոթ քար, բռնոցի…

Այս նոր աշխարհը՝ համակարգիչներով ու հեռախոսներով լի փոխեց մեր կյանքը: Այս պահին ավելի շատ համակարգչով են զբաղված լինում, և օրեցօր հեռանում ենք իրական աշխարհից…

Բայց մեր մանկությունը միշտ կմնա մեզ հետ,քանի որ ունենք հիշողություններ, որոնք երբեք չեն թողնի մոռանալ այդ հրաշք պահերը….

Վարժ. 107

Ժովորդուները, ժողովուրդներին, աստղանդիտակը, ապակեգործներն, աստղադիտակը, ապակեգործներն, Եվրոպացիներն, արևածաղիկը, Ամերիկան, արժածաղիկը, Եվրոպացիները, Ամերիկան, Եվրոպացիները, արևածաղիկը, Ամերիկան, տաճարը, տաճարն, տաճարը:

Վարժ. 108

Գոյության կռվում կենդանիները թշնամանում են, բայց և շատերն էլ բարեկամանում և օգնում են միմյանց: Ափամերձ կղզիներում հաճախ միլիոնավոր թռչուններ են միասին բնադրում: Թռչնաշուկաներ են կոչվում այն վայրերը, որտեղ նրանք հատկապես շատ են: Ճիշտ է, երբեմն թռչունները կռվում են, բայց թշնամիներին միասին են հալածում: Մրջյուններն էլ ուտիճների հետ են ընկերություն անում: Այդ փոքրիկ աշխատավորները փնտրում գտնում են ուտիճներին, պահպանում նրանց ու նրանց ձվերը, մի ծառ-բնակավայրից մյուսը տանում: Ծովապուտ կոչվող կենդանին ծաղիկի է նման: Նրա տեսքով խաբված ձկներն անզգուշորեն մոտ են լողում ծաղկաթերթերի նմանվող շոշափուկներին, որոնք անմիջապես բռնում են ավարը: Բայց ծովապուտն ինքը տեղից տեղ շատ դանդաղ է շարժվում: Նա մենակյաց խխունջին է հեծնում ու առաջ գնում: Նույնիսկ խեցգետինն ինքն է հարմար ծովապուտ փնտրում, որ իր խեղուն նստեցնի ու ման տա: Ծովապուտն էլ իր շոշափուկներով նրա թշնամիներին է խրտնեցնում: Ճապոնական ծովում երբեմն ծովապուտի տեղը բռնում է շարժվել չկարողացող ուրիշ կենդանի՝ սպունգը: Թեև սպունգը թշնամիներին վախեցնել չի կարող, բայց նա էլ իր մարմնով քողարկում է անպաշտպան խեցգետնին: Նման փոխհարաբերություններ կան նաև բույսերի միջև:

Վարժ. 109

Հյուրերի բազմությունը շարժվեց դեպի դահլիճ և սկսեց աղմկել:

Հյուրերի բազմությունը շարժվեց դեպի դահլիճ, և ներկայացումը սկսվեց:

Արդեն մի շաբաթ ուշացրել եմ խոստացածս նվերն ու շատ եմ ամաչում:

Արդեն մի շաբաթ ուշացրել եմ խոստացածս նվերը, ու նա կարծում է, որ էլ չեմ սիրում իրեն:

Տղաները սկյուռին հավանաբար մոռացել էին կամ գիտակցաբար էին թողել այնտեղ:

Տղաները սկյուռին հավանաբար մոռացել էին, կամ ինչ-որ մեկը գողացել էր նրան:

Վարժ. 110

Դավաճանել ընկերոջը:

Դավաճանել սեփական սկզբունքները:

Ուրանալ ծնողներին:

Ուրանալ հայրենիքը:

Գործնական Քերականություն

Վարժ. 91

Խլեզները Մթնաձորում մադուց չեն փախչում:

Խլեզները Մթնաձորում մարդուց չեն փախչում, որովհետև սովորել էին մադկան քայլերին:

 

Վայրի վարազի պես էր անտառապահ Պանինը:
Վայրի վարազի պես էր անտառապահ Պանին, քանի որ շատ էր բարկանում երբ անտառում մարդկանց էր տեսնում:

 

Արջը ոռնոցով մի ոստյուն էլ արեց:

Արջը ոռնոցով մի ոստյուն էլ արեց, երբ տեսավ որսորդին:

 

Մթնաձորում սկսվեց անհավասար մի կռիվ մարդու և գազանի միջև:

Մթնաձորում սկսվեց անհավասար մի կռիվ մարդու և գազանի միջը, որովհետև կյանքի ու մահվան հարց էր:

 

Ճամփին նրա ձիու սանձից բռնում էին:

Ճամփին նրա ձիու սանձից բռնում էին, որպեսզի գողանան ձիուն:

Կեսգիշերին կտուրի վրա խոսելիս էր ասել:
Կեսգիշերին կտուրի վրա խոսելիս էր ասել, որ նա շատ զբաղված մարդ է:

Ջուրը բակի ջրհորից բերեք:

Ջուրը բակի ջրհորից բերեք, որովհետև այնտեղի ջուրը մաքուր է:

Վարժ. 92

Մեր մոտ՝ Հնդկաստանի Պոդիշերի քաղաքում փղերին փոքրիկ հանձնարարություններ տալու սովորություններ ունենք: Երբ լավ ենք բացատրում հանձնարարությունները, խելացի կնենդանիները կարողանում են ինքնուրույն շատ լավ կատարել տրված հանձնարարությունը:

Մի անգամ մի փղի հանձնարարել էին ծակ կաթսան ինձ մոտ՝ կաթսայագործի մոտ բերելու, որպեսզի նորոգեմ: Փիղն սպասց, մինչև ես աշխատանքն ավարտեմ և տամ նրան: Սակայն գործը այդքան էլ լավ չէի արել: Փիղն ցույց տվեց, որ կաթսայից կաթում է, և նորից ուղարկեցին ինձ մոտ: Փիղը ճանապարհին հին կաթսան լցրեց աղբյուրի ջրով և կնճիթոց կաթսան պահեց իմ գլխավորևում այնպես, որ ջուրը կաթա իմ դեմքին: Ես հասկացա ու այս անգամ կարգին նորոգեցի կաթսան:

Վարժ. 93

Բերանի խոռոչում գտնվում է լեզուն:

Դպրոցում ուսումնասիրում ենք օտար լեզուներ:

 

Վարժ. 95

Մի անգամ մի ժլատ մարդ կորցրեց քսակը, որի մեջ քսան ոսկի կար:

Մի անգամ մի ժլատ մարդ կորցրեց քսակը: Քսակում քսան ոսկի կար:

Շվեյցարիայի Լյուցեռն քաղաքի կենտրոնում մի անսովոր ցուցատախտակ կա, որի վրա նշված են նույն անունը կրող բոլոր քաղաքներն աշխարհում:

Շվեյցարիայի Լյուցեռն քաղաքի կենտրոնում մի անսովոր ցուցատախտակ կա: Ցուցատախտակի վրա նշված են նույն անունը կրող բոլոր քաղաքներն աշխարհում:

Երբ 1907թ. Շվեդական Ուպսալի քաղաքի բնակիչ Նիլս Պաուլսոնը մահացավ, հարյուր վաթսուն տարեկան էր: Որբացան նրա երկու որդիները, որոնցից ավագը հարյուր երեք տարեկան էր, իսկ կրտսերը՝ տասը:

1907թ. Շվեդական Ուպսալի քաղաքի բնակիչ Նիլս Պաուլսոնը մահացավ: Նա հարյուր վաթսուն տարեկան էր: Որբացան նրա երկու որդիները, ավագ որդին հարյուր երեք տարեկան էր, կրտսեր որդին` տասը:

Անգլիայում հրատարակվել է մարդկության պատմության մեջ հայտնի մարդկանց ցուցակ, որոնք գրել են ձախ ձեռքով:

Անգլիայում հրատարակվել է մարդկության պատմության մեջ հայտնի մարդկանց ցուցակը: Այդ մարդիկ գրել են ձախ ձեռքով:

Եգիպտացի մի միլիոնատիրոջ ազգականները նրա մահից անմիջապես հետո գնացին նոտարի մոտ, որ իմանան ժառանգության մասին: Կտակին ծանոթանալուց հետո հանգուցյալի ազգականները քիչ մնաց խելքները թռցնեին, որովհետև իր փողերը տասը եղբայրներին ու քույրերին թողնելու փոխարեն կտակել էր իր կենդանիներին:

Եգիպտացի մի միլիոնատիրոջ ազգականները նրա մահից անմիջապես հետո գնացին նոտարի մոտ: Գնացին իմանալու համար ժառանգության մասին: Կտակին ծանոթանալուց հետո հանգուցյալի ազգականները քիչ մնաց խելքները թռցնեին: Այդ միլիոնատերը իր փողերը տասը եղբայրներին ու քույրերին թողնելու փոխարեն կտակել էր իր կենդանիներին:

Վարժ. 96

Հանկարծք հայտնվեց նա, ով ում տեսել էի առավոտյան: Հանկարծ հայտնվեց նա, ով վերջինն էր մտել: Հանկարծ հայտնվեց նա, ում ից լուր էի ուզում իմանալ:

Ուրեմն կատարե՞ց նրա երազանքը: Կատատարվեց երազանքը, որ երեկ երազում էր:Ուրեմն կատարվեց երազանքը, ինչի մասին երազում էր:

Հևասպառ սարն էր բարձանում մարտիկը:

 

Վարժ. 99

Հայրապետ-խմբապետ,Հայրավանք

Սահմանազոր-զորավար,սահմանադրություն

Դիմադիր-Դիմապատկեր,դրություն

Խաչակնքել-խաչքար,կնքահայր

Ծանրակշիռ-ծանրաձող,կշեռք

Գլխարկ-Գլխավոր
բ) զվարթաբան, ձայնասփյուռ, լուսապսակ, աստղագուշակ, մեղմաշունչ, կանխավճար, բարետես, ժպտալից:

Զվարթաբան-բանաստած, զվարթացնող

Ձայնասփյուռ-ձայնավոր,սփյուռքահայ

Լուսապսակ-լուսավոր,պսակադրություն

Աստղագուշակ-աստղադիտակ,գուշակություն

Մեղմաշունչ-մողմորեն,շնչավոր

Կանխավճար-կանխիկ,վճարել

Բարետես-բարեսիրտ,տեսանելի

Ժպտալիս-ժպտերես

Վարժ. 100

Խորամանկ գայլը անտառի պահպան է:

Թմբլիկ փղիկը կապիկին դիմեց խնդրանքով:

Աշխարհի ամենաերկար ջրհորը տաքությունից ցամաքել է:

Գործնական Քերականություն

Վարժ. 71

Տղան ընկերոջ մասին ասում էր, որ ինքը վախենում է օձի լեզվից, ինչդեռ նա գիտե, որ օձը լեզվով միայն հոտոտում ու շոշափում են:

Աղջիկը զարմացած նայեց տատին. ինքը նրան այդքան ոգևորված չէ՞ր տեսել. ի՞նչ է:

Աղջիկը զարմացած նայեց տատին. նա իրեն այդքան ոգևորվախ չէ՞ր տեսել. ի՞նչ է:

Ծերունին տղայի կողքին նրա մանկությունն էր հիշում:

Ծերունին տղայի կողքին նստած իր մանկությունն եր հիում:

Գայլը նրան համոզում էր, որ նա չի վաղենում շներին:

Գայլը իրեն համուզում էր, որ ինքը չի վաղենում շներից:

Վարժ. 72

1. Քրիտին Լիսկևիվիչը կատարե՞լ է շուրջերկրյա ճանապարհորդություն:2. Քրիստին Լիսկևիչը շրջակայե՞լ է Երկիր մոլորակի շուրջ:

Վարժ. 73

Ա պատմվացքի և Բ պատմվացքի իմաստները նույն էին, բայց շարադասությունը և բառերը ուրիշ էին:

Վարժ. 74

Ի՞նչը կարող է լինել այս պահից առավել հաճելի: Ցանկացած ժամանակաշրջան էլ իրեն յուրահատուկ հրաշքն ունի, հարցը նրանում է, թե արդյո՞ք ուզում ես ընդունել այն, թե՝ ոչ: Ես գրկաբաց ընդունել եմ նրան և այստեղ, այս պահին ինձ համար չկա առավել լավ պահ, քան «հիման» ու «այստեղը»:

Կարծում եմ, որ մարդկությանը պետք չէ ժամանակի մեքենա, չէ որ ամեն ինչ իր հունով պետք է ընդանա:

Վարժ. 75

Ա. Ամերիկացի գիտնականների հետազոտություններից պարզվել է, որ մարդն օրական միջին հաշվով կես ժամ խոսում է:
Բ. Մարդն օրական խոսում է միջին հաշվով կես ժամ: Դա պարզվել է ամերիկացի գիտնականների հետազոտություններից:

 

Նախադասությունների տարբերությունն այն է, որ Բ-ում նախադասությունների տեղերը փոխված են, և Ա նախադասությունում միտքը գրված է մեկ նախադասությամբ, իսկ Բ-ում նույն միտքը գրված է երկու նախադասությամբ:

 

Ա. Լեհական Ենջուվեյ փոքրիկ բնակավայրն ամբողջ Եվրոպայում հայտնի է եզակի ժամացույցների թանգարանով, որտեղ չորս հարյուր ժամացույց է ցուցադրված:
Բ. Լեհական Ենջուվեյ փոքրիկ բնակավայրն ամբողջ Եվրոպայում հայտնի է եզակի ժամացույցների թանգարանով: Այտեղ չորս հարյուր ժամացույց է ցուցադրված:

 

Ա նախադասությունում միտքը գրված է մեկ նախադասությամբ, իսկ Բ-ում նույն միտքը գրված է երկու նախադասությամբ:

 

Ա. Դրանց մեջ է նաև արեգակնային մի ժամացույց, որը պատրաստվել է տասնվեցերորդ դարում:
Բ. Դրանց մեջ է նաև արեգակնային մի ժամացույց: Դա պատրաստվել է տասնվեցերերդ դարում:

 

Ա նախադասությունում միտքը գրված է մեկ նախադասությամբ, իսկ Բ-ում նույն միտքը գրված է երկու նախադասությամբ:

 

Ա. Թանգարանի այցելուներն անպայման մտում են նաև գրադարան, որտեղ կարդուն են ժամացույցների և նրանց պատմության մասին:
Բ. Թանգարանի այցելուներն անպայման մտնում են նաև գրադարան: Այնտեղ կարդուն են ժամացույցների և նրանց պատմության մասին:

 

Ա նախադասությունում միտքը գրված է մեկ նախադասությամբ, իսկ Բ-ում նույն միտքը գրված է երկու նախադասությամբ:

Վարժ. 76

Արագիլին հարցրեցին, թե իմաստուն հավք ինչու ես անվերջ մի ոտքի վրա կանգնում:

Գարնանը մոծակը դուրիս եկավ ուղտի ականջից, ուղղեց թևիկներն ու տզզաց, որ շնորհակալ է հյուընկալության համար, թե բարեկան մնաս բարով ես գնում ոմ:

Ուղտը վիզը ծռեց, մի կերպ տեսավ իր հետ խեսեղ մոծակին և ասաց, թե դու ով ես, քեզ չեմ ճանաչում:
Մոծակը թռավ առյուծի մոտ ու ձայն տվեց, թե ես քեզանից չեմ վախենում, որովհետև դու ինձանից ուժեղ չես:

Վարժ. 78

Գնացքը մոտենում էկայարանին:

Գնացքը արագ մոտենում է մարդաշատ կայարանին:

Կետը թափահարեց պոչը:

Օվկիանոսում կետը թափահարեց իր հսկա պոչը:

Բազմությունն պասում է:

Մարդկանց բազմությունը սպասում էր օդանվակայանում չեմպիոնի ժամանումին:

Կրիաները դուրս եկան ափ:

Կրիաները իրենց բներից դանդաղ դուրս եկան ափ:

Վարժ. 79

ա) Տնային, մարդկային, տղային, կապկային, լեռնային:
բ) Ձգան, փական, իշխան, ձկան, վիպասան:
գ) Պապոնք, մերոնք, ձերոնք, զարթոնք, հոնք:
դ) Համառորեն, տնօրեն, վեհորեն, անսրտորեն, մարդկայնորեն:

Վարժ. 80 Երկխոսություն

Ին՞չ գեղեցիկ և լուսավոր դահլիճ է,- բացականչեցի ես:

Միգուցե դպրոցի ավարտական միջոցառումը անկացնեք այստե՞ղ,- ասաց Անին: Կհրավիրենք մեր հարգելի տնօրենին, և սիրելի ուսուցիչներին,- պատասխանեցի ես:

Դահլիճը կզարդարենք փուչիկներով և ծաղիկներով,- լսվեց Գևորգի ձայնը:

Դահլճից կհնչեն շնորհավորանքներ և բարեմաղթանքներ, որոնք ուղված կլինեն ավարտականներիս,- ասացի ես:

Կարծում եմ, միջոցառումը պետք է ավարտել, այս գեղեցիկ երգով, <<Ու հնչեց զանգը հնչեց,  ու հնչեց վերջին անգամ>>: Ին՞չ եք կարծում շատ կհուզվենք այս երգի ներքո, — հավելեցի ես:

Վարժ. 81

Վերադառնալ՝ ո՞ւր, ինչի՞ն:

Տուն, երկիր, միտք, կարծիք:

Վերադառնալ տուն:

 

Անդրադառնալ՝ ինչի՞ն, որտե՞ղ:

Միտք, հայելի, ջրեր, ապակի, կարծիք:

Անդրադառնալ կարծիքին:

Վարժ. 82

եռնային հովիտներում գիշերը ձյուն է սպասվում, իսկ հովիտներում՝ անձրև:

Աշուն էր, զովաշունչ ու պայծառ աշուն, ինչպիսին սովորաբար լինում է Արարատյան դաշտում:

Այդ ջրերը ձյան հալոից կամ հորդառատ անձրևներից վարարում էին դաշտում բնական ավազններ էին գոյանում:

Կարդացի անունս մի ոտանավորի տակ ու ինձ թվաց, որ իմ այդ ստորագրութունը ոսկե տառեով է տպած:

Ով մինն ուներ, տասն եմ արել:

Այն օրից, ինչ գյուղ էր եկել, անցել էր ուղիղ մեկ ամիս:

Հյուրերին առաջմորդեց դեպի տաղավար, որը գտնվում էր բակի խորքում:

Բոլորը նկատեցին, որ ձնկորսներն ափ դուրս եկան:

Նա մեծահռչակ զորավար էր, ու երկրների կուսակալ:

Նրանք նույն ուղղությամբ չէին գնում, միմյան չէին հանդիպում:

Այդ հնեաբանը, ու թանգարանի տնօրենը նոր քննության գաղափարին չընդիմացա:

Վարժ. 83

Ուզում եմ մի դեպք պատմել: Ամերիկուհի Արդատ Էվիտը կյանքում առաջին անգամ էր օդանավից պարաշյուտով թռչում, բ

այց ճիշտ նշանակված տեղում վայրէջք կատարեց: Անփորձ վայրէջք կատարեց,թև կինը յոթանասունչորս տարեկան էր, բայց նրա թռիչքը աելի հաջող էր, քան նրա հետ ցատկող պարաշյուտիստ աղջիկներից շատերինը: Թռիչքը նրան մեծ բավականություն պատճառեց:

Վարժ. 84

Սպիտակ մշուշի միջից հազիվ էի նշմարում աչքից հետզհետե անհետացող կածանը:

Գյուղացիներից ոմանք վազում  էին վերջին դդումները թողած բանջարանոցները:

Նրան զարմացրեց անծանոթ մարդկան ներս գալը:

Մատիտը մի պահ ձեռքին մնաց բերդի մուտքը նկարելիս:

Վարժ. 85

Հիվանդության պատճառով դասի չգնացի:

Տղան լավ էր զգում, որ կարողացավ ընկերներին պաշտպանել:

Ո՞վ քեզ դրդեց այդ արարքին:

Թողեց իր հոտն ու գնաց լույսի ուղությամբ:

Հոմանշային բառերը փոխում են նախադասության իմաստը: (Ես ընտրել եմ ճիշտ հոմանիշները):

Վարժ. 86

Հյուրն ուշադիր լսում էր ագևորված ուղեկցի պատմությունը տաճարի մասին ու մտածում էր.

• Հաստատ տաճարը շատ գեղեցիկ է:

Քաղցն անհամբեր էր դարձրել նրան ու լսելով տանտիրուհու շաղակրատանքը՝ մտքում ասում էր.

• Երբ է նա վերջացնելու իր խոսքը:

Արդեն ամեն ինչ պարզ էր ու հասկանալի, նա գրեց.

• Ես արդեն ամեն ինչ հասկացել եմ:

Ցուցանակն անտառում զբոսնելիս ցանկացողներին զգուշացնում էր.

• Անտառում արջեր կան:

Զարմացած նայում էր վիճող անծանոթներին ու մտածում էր.

• Տեսնես ինչից է սկսվել վեճը:

Վազում էր ծիածանի հետևից ու իրեն իրեն շշնջում.

• Երբ եմ հասնելու և անցելու ծիածանը:

Սպասումից ձանձրացած՝ մտածում էր.

• Երևի մենակս այգի գնամ:

Այդ մասին օրագրում գրեց.

• Այսօրվա դեպքը անմոռանալի էր:

Վարժ. 88

ա)

խաղալ — խաղացնել
դողալ — դաղացնել
եռալ — եռացնել
թվալ — թվացնել
հավատալ — հավատացնել

 

բ)
փոքրանալ — փոքրացնել
լավանալ — լավացնել
վատանալ — վատացնել

բարեկամանալ — բարեկամացնել
թշնամանալ — թշանմացնել
մանրանալ — մանրացնել
հզորանալ — հզորացնել
բարկանալ — բարկացնել
քարանալ — քարացնել

 

գ)

հասնել — հասցնել
թռչել — թռցնել
տեսնել — տեսցնել
փախչել — փախցնել
փակչել — փակչեցնել
կպչել — կպցնել

Վարժ. 90

Ձեռնոց, հյուրասենյակ, անհույս, անվերջ, գետակ, գիտափորձ, գետառ:

Դաս Քննարկում

«Կարդում ենք դասական արձակ» նախագծի շրջանակներում պարսկերենի ընտրության խմբի հետ ընտրեցինք պարսիկ հայտնի գրող Սաադիի հեղինակած հեքիաթները: Սաադին գրել է շատ բանաստեղծություններ և արձակ ստեղծագործություններ՝ որպես սովորեցնող օրինակներ բերելով հենց իր թափառական կյանքի փորձը։

Սաադիի լավագույն գործը համարվում է «Գոլեսթան» ստեղծագործությունը։ Այն մեծ ժողովրդականություն է վայելում և դարձել է յուրաքանչյուր պարսիկի սեղանի գիրք՝ ուսումնասիրվելով նաև նրանց դպրոցական ծրագրում։ «Գոլեսթանը» լի է բազմապիսի առակներով և ասույթներով։

Այդ իսկ պատճառով մենք քննարկման համար ընտրեցինք հենց այս ստեղծագործությունը:

Սաադիի «Գոլեսթանը» հեքիաթների հավաքածու է, որը բնույթով բարոյախրատական է և ուսուցողական: Քննարկումների ընթացքում լսեցինք բազում կարիքներ, մեկնություններ, որոնց շուրջ կարելի է անվերջ երկմտել:

https://www.youtube.com/watch?v=FFIzRtO9FNo&feature=youtu.be&fbclid=IwAR3q_JPRgUsxd1P-9bK_k-dgsEPMWROXgFFqi8l0KkUj_1iVXtbSEUsUeeg

Վարժ. 112

Պարզապես հոգատարություն

ա/ Ցրտի պատճառով Շվեցարիայում միջատները սատկել էին: Իսկ ծիծեռնակները սովից ուժասպատ վայր էին ընկնում: Շվեցարիայի բնակիչները նրանց օգնեցին: Տուփի մեջ դրեցին, և գնացքով ուղարկեցին հարավ:

բ/  Ինչ որ տեղ պատրաստվում են ծառ կտրել, համախոհները իմանում են, և անմիջապես սլանում են այնտեղ: Հասնելով այնտեղ, թույլ չեն տալիս, որ կտրեն ծառերը:

Վարժ. 113

         Գյուղի վերևում հին քարայրներ կան, որոնց շվաքում նախրից հետ մնացած հորթերն են նստում:

Գյուղի վերևում հին քարայրներ կան:
Եվ որովհետև այդ օրը Պանինը անտառ չպիտի գար (նա լսել էր, որ անտառապահը հիվանդ է), Ավին գերադաս համարեց մի շալակ ցախ տանել տուն:

Ավին գերադաս համարեց մի շալակ ցախ տանել տուն:

Կա ձմեռվա ճանապարհ, որ անցնում է արևկող տեղերով, վտակների ավազոտ հունով:

Կա ձմեռվա ճանապարհ:
Մանուկները գնում են ծանոթ արահետով, որովհետև մյուս կածանները նրանց անծանոթ են ու երկյուղալի:

Մանուկները գնում են ծանոթ արահետով:
Գարնան մի գեղեցիկ առավոտ, երբ ամեն ինչ աշխույժ և դուրեկան է թվում, մարդ ամենից քիչ է մտածում առօրյա հոգսերի մասին ու իրեն ավելի մոտ զգում բնությանը, Անժիկն ու Մինա բիբին գնացին դեպի ձորակ:

Գարնան մի գեղեցիկ առավոտ Անժիկն ու Մինա բիբին գնացին դեպի ձորակ:

Վարժ. 114

ա) ես, սա, այս,

Բոլորը առաջին դեմքի դերանուններ են, իմաստով չեն տարբերվում:

բ) դու, դա, այդ,

Բոլորը երկրորդ դեմքի դերանուններ են, իմաստով չեն տարբերվում:

գ) նա, այն:

Բոլորը երրորդ դեմքի դերանուններ են, իմաստով չեն տարբերվում:

Վարժ. 115

Որսորդը մեծ դժվարությամբ մի հավք բռնեց: Արդեն պատրաստվում էր գնալ տուն: Հավքը հանկարծ լեզու առավ ու ասաց.

— Որսո՛րդ, ինձ բա՛ց թող, քո լավության դիմաց քեզ համար երեք հատ մարգարիտ կածեմ:

Որսորդը հավատաց ու բաց թողեց: Հավքը ծառի վրա թռավ, մի բարձր ճյուղի նստեց: Հավքը ոչինչ չէր անում: Որսորդն էլ կանգնել ու մարգարիտներին էր սպասում: Նա մի քանի անգամ հիշեցրեց հավքին վերջինիս խոստման մասին: Բայց հավքն իր խոստումը կատարելու միտք էլ չուներ: Որսորդը զղջաց ու ձեռքը պարզեց, որ նրան նորից բռնի, բայց չհասավ: Հազիվ ստորին ճյուղերին էր հասնում, իսկ հավքը բարձրացել և նստել էր վերին ճյուղին: Հավքը ծիծաղեց ու ասաց.

— Ձեռքդ մի՛ մեկնիր նրան, ինչին չի հասնի. սա՝ մեկ: Չլինելու բանին մի՛ հավատա. սա՝ երկու: Անցած-գնացածի համար մի՛ ափսոսա. սա էլ՝ երեք: Ահա՛ քեզ երեք մարգարիտ:

Որսորդը հասկացավ իր սխալը և հուսահատված տուն գնաց:

Վարժ. 116

Իշխանն իրեն էլ չէր խնայում. վաղ առավոտից մինչև ուշ երեկո թամբին էր:

Իշխանը նրան էլ չէր խնայում. վաղ առավոտից մինչև ուշ երեկո թամբին էր:

Իշխանը ձիուն էլ չէր խնայում. վաղ առավոտից մինչև ուշ երեկո թամբին էր:

 Երկիրը նրա շուրջ պտտվում է մի տարում:

Երկիրն իր շուրջը մեկ օրում է պտտվում:

Երկիրն արևի շուրջ պտտվում է մի տարում:

 Մայրս ասում էր, որ ինքը երեկոյան հյուրեր է ընդունելու:

Մայրս ասում էր, որ նա երեկոյան հյուրեր է ընդունելու:

Մայրս ասում էր, որ մենք երեկոյան հյուրեր ենք ընդունելու:

Այդ մարդն իրենից բացի բոլորին վստահում է:

Այդ մարդը նրանից բացի բոլորին վստահում է:

Վարժ. 117

Գնալուց մի անգամ էլ պատվիրեց զգույշ լինել: — Սխալ

Գնալիս մի անգամ էլ պատվիրեց զգույշ լինել:

Քո գնալուց հետո հյուրեր եկան: — Ճիշտ

Այդ աղջկան փրկելուց քիչ էր մնում ինքը խեղդվեր: — Սխալ

Այդ աղջկան փրկելիս քիչ էր մնում ինքը խեղդվեր:

Մարդու կյանքը փրկելուց բարի գործ կա՞: — Ճիշտ

Շտապելուց ամեն ինչ գցում էր ձեռքից: — Ճիշտ

Շտապելուց ինչ-որ մեկը կանգնեցրեց նրան: — Սխալ

Շտապելիս ինչ-որ մեկը կանգնեցրեց նրան:

Հոգնել եմ նույն բանն անվերջ ասելուց: — Ճիշտ

Այդ ասելուց հանկարծ գլխի ընկավ, որ մոռացել է գլխավորը: — Սխալ

Այդ ասելիս հանկարծ գլխի ընկավ, որ մոռացել է գլխավորը:

Հեռանալիս հիշեցրեց իր հրավերն ու խնդրանքը: — Ճիշտ

Հեռանալիս հոգնել եմ, ուզում եմ բոլորիդ միասին տեսնել: — Սխալ

Հեռանալուց հոգնել եմ, ուզում եմ բոլորիդ միասին տեսնել:

Ուշադիր դիտելիս վրան ճեղք կնկատես: — Ճիշտ

Դա դիտելիս հետո էլ ոչինչ չեմ ուզում տեսնել: — Սխալ

Դա դիտելուց հետո էլ ոչինչ չեմ ուզում տեսնել:

Վարժ. 118

Մեր կյանքի մեջ աշխուժություն էր մտցնում մարդանման կապիկը՝ Չամլին, որն ամեն առավոտ թեյ բերող սպասավորի հետ մտնում է մեր ննջարանը: Մի ցատկով կտրեց դռնից մինչև մահճակալս ընկած տարածությունը և թռավ մահճակալիս: Ի նշան ողջույնի՝ շտապ-շտապ համբուրում էր ինձ իր խոնավ շուրթերով ու հետո տնքտնքալով հետևում էր, թե ինչպես եմ կաթ, թեյ ու շաքար (հինգ գդալ) լցնում իր բաժակը: Բաժակն ինձնից վերցնում էր հուզմունքից դողդողացող ձեռքով,  մոտեցնում շուրթերին ու խմում ահավոր մի ֆռթոցով: Առանց դադար տալու ավելի ու ավելի էր բարձրացնում բաժակը, մինչև որ այն շուռ էր գալիս մռութի վրա: Դրանից հետո վրա էր հասնում մի երկար ընդմիջում. Չամլին սպասում էր, որ կիսահալված շաքարը հոսի իր լայն բացված բերանի մեջ: Երբ համզվում էր, որ բաժակի մեջ էլ ոչինչ չկա, խոր հոգոց էր հանում ու բաժակը վերադարձնում ինձ՝ այն աղոտ հույսով, որ նորից կլցնեմ:

Վարժ. 119

ա) Սահմանադիր – սահման-ա-դիր

Զմրուխտափայլ – զմրուխտ-ա-փայլ

Կանխավճար – կանխ-ա-խվճար

Սնափառ – սն-ա-փառ

Բաղաձայն – բաղ-ա-ձայն

Պարտատեր – պարտ-ա-տեր

Կենսախինդ – կենս-ա-խինդ

Ջրամուկ — ջր-ա-մուկ

Արևամանուկ — արև-ա-մանուկ

Ձոռագործ — ձոռ-ա-գործ

Նորամուտ – նոր-ա-մուտ

բ) կենարար —  կեն-ա-րար

կենսուրախ — կենս-ու-րախ

զուգընթաց — զուգ-ընթաց

ջրկիր — ջր-կիր

ջրհեղեղ — ջր-հեղեղ

բանբեր — բաբ-բեր

քարտաշ — քար-տաշ

տնպահ — տն-պահ

լուսնկա — լուսն-կա

մթնկա — մթն-կա

ձնծաղիկ — ձն-ծաղիկ

ռնգեղջյուր — ռնգ-եղջյուր

քարափ — քար-ափ

մոլեռանդ — մոլ-եռանդ

հրձիգ — հր-ձիգ

քարտաշ — քար-տաշ

ակնհայտ — ակն-հայտ

Վարժ. 120

Այն ժամանակ ենթադրում էին, որ Վեզուվի ժայթքման ժամանակ (մ.թ.ա. 79թ.) կործանվել է երեք քաղաք՝ Հերկուլանիումը, Պոմպեյն ու Ստաբիան: Սակայն նույն տարվա մեջ նշանավոր հրաբխի լավայի և մոխրի տակ թաղված մի այլ քաղաք են գտել՝ Օպուլենտիսը: Պեղումները ամիսների ցույց տվեցին, որ այդ քաղաքում տարիներով ապրելիս են եղել միայն ունևոր մարդիկ: Աղքատների տները այդ ժամանակ չեն հայտնաբերվել:

Գիտնականները միայն գանգի օգնությամբ մարդու մասին շատ բան կարող են ասել՝ նրա սեռը, տարիքը, ազգային պատկանելությունը, մարմնի կառուցվածքը, մտավոր ունակությունը:

Ջրհորի մոտ

Դեպքը կատարվել է Առաջին համաշխարային պատերազմի ժամանակ: մեր և ավստրացիների սահմանների միջև մի ջրհոր կար մենք բոլորս ծարավ էինք բայց ոչ ոք չեր համարցակվում գնալ դեպի ջրհորը որովհետև միանգամից կկրակեին:իմ մտում հնչում էր միայն մի բան այսքան մոտիկ և այսքան հեռու:Ես մտորումների մեջ էի և լսեցի որ տղաներից մեկը ասում է,
-Չե այսպես չի կարող շարունակվել, երանի մի քաջ մարդ գտնվեր և գնար ջուր բերեր:
-Եկեք վճիակ անենք:-Աաջարկեց տղաներից մեկը:
Այդպես անունները գրեցինք գցեցինք գլխարկի մեջ:Վիճակն ինձ ընկավ, հիմա մտածում եմ գնալ թե, ոչ բայց տղաներին չեմ ուզում ցույց տամ որ վախենում եմ,  վերցրեցի  թասը հիմա սողալով գնում եմ ջրհորի մոտ, երբ հասա հասկացա որ պետկ է բարձրանամ թե չե չեմ կարողանա ջուր վերցնեմ, ուրիշ ճար չունեմ պետկ է բարձրանամ:Որոշեցի թաշկինակս բարձրացնեմ հիմա թափահարում եմ թաշկինակս ու միաժամանակ ջուր եմ վերցնում իսկ հետո թաշկինակս թափահարելով վազում եմ դեպի մեր սահման և լսում եմ թե ինչպես էն հակարակորդները ուժեղ ծիծաղում այսպես խմեցինք, բայց ջուրը բոլորին չհասավ և ինձ ասեցին որ մի անգամ էլ գնամ: Ես ընկա մտորումների մեջ, և ես հասկանում էի որ երկրորդ անգամ իմ բախտը կարող է չբերի բայց որոշեցի գնալ և այդ պահին նկատեցի որ մի ավստրյացի թաշկինակը թափ տալով գնում է դեպի ջրհորը մենք զարվացել էին, իսկ մի քանի րոպե հոտո սկսեցինք խմբերով գնալ դեպի ջրհորը նրանք էլ այդպես արեցին իսկ հիմա մենք բոլորով ջուր  էինք խմում, մենք նրանց ծխախոտ էինք տալիս նրանք մեզ սննունդ այդպես ուրաղանում էինք իրար ջրում և խոսում:Հետո անցանք մեր սահմաններ մոտ հիմա ես մտորումների մեջ էի այսքանից հետո ոնց ենք իրար հետ կվելու և այդ պահին ես լսեցի, Կրարկ:

ԼՈՒՑԿԻՆԵՐՈՎ ԱՂՋԻԿԸ.

Այս պատմությունը մի աղջկա մասին էր ով ծնվել էր ոչ ավենահաճելի պայմաններում և կյանքը դաջան գտնվելով խլում է այդ աղջկանից կյանքի միակ ուրախությունը իր տատիկին և նրա հայրը նոր տարվա գիշերը նրան ուղարկում են դուրս որպեսզի լուցկի վաճառի և աղջիկը բոբիկ դրսում ման եր գալիս ցրտից կուչ է գալիս մի հին ու մռայլ պատի տակ ես վառում է մի լուցկի որպեսզի տաքանա:Այդ փոքր բայց հուսով լեցուն կրակի մեջ նա տեսնում էր հիանալի ուտեստներով սեղան շատ ճոխ զարդարված տոնածառ և մի պահ նա նկատեց որ երկնքից աստղ ընկավ նրա տատիկը պատմում էր որ երբ աստղ է ընկնումդա նշանակում է որ իչ որ մեկը գնաց աստծո մոտ այդ պահին նա սկսում է լուցկու լույսի մեջ տեսնել նրա տատիկին նա խնդրում էր իր տատիկին տանել նրան իր հետ և այդպես դարցավ առավոտ մարդիկ տեսան աղջկան որը պարկած էր պատի տակ աղջիկը մահացել էր  և նրա մոտ թափված էին լուցկու հատիկերը աղջիկը ժպտում էր մարդիկ ասում էին որ նա լուցկին վառում էր որ տաքանա բայց ոչ ոք չգիտեր, թե ինչպիսի հրաշքներ է նա տեսել, ինչ գեղեցկության մեջ են նա ու տատիկը միասին դիմավորել Նոր Տարին:

Мои любимые книги. Важность и ценность чтения

До того как мне исполнился 13 я не любила читать книги по сколку думала что это неинтересно и очень скучно но однажды из за скуки начала читать одни книгу по названию ”50 дней до моего самоубийство”и ето книга стала для меня просто чудом ну по названию можно подумать что ето книга очень плохое и о суициде но не надо судит книгу по обложке но я не стану расказивать о чем книга но магу сказать что после етого я начала читать больше и особенно романтику и комедию и я начала ощущать что мне стало легче говорить узнавала больше слов и я больше не сидела и попросту тратило время на то что пялился в стену.

Чего надо добиваться в жизни. Мои победы. Планы на будущее.

У каждово свои цели идеи и мечти, но у меня до стеь пор нету того чего б я хотелабы занятся в будушем но еденственое  что я хочу это закончит школу в японии но к сажеленю ето пока невозможна.Я часто разгавариваю с своими родитеями о том что кем мне бить в будушем или где учится в какой коледж пойти и папа мне всегда говорит, неважна что ты хочеш стат, ты должна бить лутшим неважна кем ты будеш.Мне часто говарят что я очен многово умею и   это мне пригадится в жизне. Все по своему оносится к будушему и кем они будут я конешно не нашла себя но я точна знаю что неважна кем я буду но ето должно мне нравится и  принасит прибила.